Ỷ Lan( 1044 - 1117) là người họ Lê, tục danh Lê Thị Khiết (thường quen gọi là Khiết Nương), khi có chồng cải tên là Lê Thị Yến Lan.
Bà quê ở làng Thổ Lỗi, nay là làng Thuận Quang, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
Tương truyền rằng, khi Lý Thánh Tông (1054-1072) tuần du đến làng Thổ Lỗi, trong khi ai ai cũng đi cung đón nhà vua, duy chỉ có một người con gái đẹp đứng dựa vào gốc cây lan mà hát. Vua Lý Thánh Tông lấy làm lạ và sai Nội thần gọi đến. Vua hỏi, nàng thản nhiên không một chút e ngại, trả lời thông suốt, mạch lạc. Cảm nhận được tài hoa của nàng, nhà vua bèn cho người đón vào cung, lập làm Nguyên phi và đặt hiệu là Ỷ Lan Phu nhân. Sau khi sinh Hoàng tử Càn Đức, Bà trở thành Hoàng Thái hậu.
Năm 1069, Lý Thánh Tông đem quân đánh Chiêm Thành, Bà ở lại triều làm Giám Quốc. Năm 1073, Bà được phong làm Linh Nhân Hoàng hậu.
Năm 1117, Bà mất và làm lễ hoả táng, thờ tại Thọ Lăng, phủ Thiên Đức; Thuỵ Hiệu là Phù Thánh Linh nhân Hoàng Thái hậu.
Miếu thờ Bà hiện còn ở hai xã Cẩm Đới và Cẩm Cầu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương, và còn được gọi là Cung Quỳnh Hoa.